Jaap van der Meij
Jaap van der Meij (1923 - 1999)
Jaap van der Meij is vooral bekend geworden door de grote werken van beton die hij vanaf 1950 - het begin van de zogenoemde Wederopbouw - in opdracht van overheden maakte. Zijn werk is voornamelijk in Noord-Nederland te vinden. Het oeuvre bestaat uit reliëfs en plastieken van beton, soms in combinatie met glas of hout
Jaap van der Meij is in Amsterdam geboren uit Amelander ouders, de koopvaardijkapitein Jacob van der Meij en Sijtske Molenaar. Van der Meij woonde vanaf 1961 in Friesland, waar hij in 1963 de Adelskerk in Oud Beets als atelier in gebruik nam. In die periode doceerde hij aan de Academie Vredeman de Vries in Leeuwarden. Later had hij zijn werkplaats in Katlijk. Van der Meij overleed in Spanje, waar naar hij in 1987 was verhuisd.
Jaap van der Meij kreeg zijn opleiding aan het Instituut Opleiding tot Tekenleraren en de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. In zijn studietijd kwam Jaap van der Meij vaak naar Ameland, waar zijn grootouders woonden. Van der Meij zelf sprak later met weemoed over de zomers op het eiland en zijn zwerftochten over het Wad.
De Amelander Musea hebben een wandplastiek in de collectie die Jaap van der Meij in 1963 in opdracht voor de nieuwe Rabobank van Hollum maakte. Een groot wandsculptuur dat hij maakte voor de Burgemeester Waldaschool is bij een verbouwing verdwenen. Op enkele andere plaatsen zijn kleinere werken van Van der Meij bewaard.
Het graf van Jaap van der Meij op de begraafplaats in Hollum.
Jaap van der Meij, Tussendijken Hollum
Collectie Amelander Musea
Jaap van der Meij, Molen Hollum
Collectie Amelander Musea
Jaap van der Meij, Schoolstraat Hollum
Collectie familie Baarsma
Jaap van der Meij, Ameland. De afbeelding van dit plastiek zoals het in de Rabobank in Hollum hing.
Foto Tineke Borsch
Collectie Ameander Musea
Jaap van der Meij, doopvont hervormde kerk Hollum
Jaap van der Meij, plastiek met afbeelding van insect, in gevel woning Badweg Hollum.
Een grafsteen met een ontroerend verhaal
De grafsteen hiernaast is een monument voor Herman, de zoon van beeldend kunstenaar Herman Lievers en zijn van Ameland afkomstige echtgenote Remkje Visser. Hij is in 1973 gemaakt door Jaap van der Meij en geplaatst in Baarn. In september 2005 is Herman op het kerkhof in Hollum Ameland herbegraven. Ook het monumentje is verplaatst naar Ameland. Het staat op rij 17 aan de noordkant naast de kerk.
Onderstaand een deel van de transcriptie van een interview van Aleida Edes van de Amelander musea met Remkje Lievers:
'Toen wij onze zoon door een noodlottig ongeval hadden verloren, hebben wij aan Jaap van der Meij gevraagd om een monumentje te maken voor onze zoon. Door familiebanden en omdat wij in Friesland niet ver van elkaar af woonden - wij woonden in Beetsterzwaag, Jaap van der Meij in Oud Beets - kende hij onze zoon. Hij vond het moeilijk, maar heeft het met veel liefde gemaakt.
In 2005 hebben wij onze zoon laten herbegraven op Ameland. In het graf waar onze zoon werd bijgezet lag nog een kindje. Het kindje bleek een eerder geboren zusje van Jaap van der. Meij te zijn. Het door Jaap gemaakte monumentje staat nu op het graf van Jaaps zusje en onze zoon.
Jaap zelf ligt aan andere kant van de kerk begraven'
De kleine keizerin
Het beeld op de foto gaf Jaap van der Meij de titel De kleine keizerin. Het plastiek van in een mal gegoten beton is er een uit een serie. Jaap van der Meij liet zich voor deze serie inspireren door het het boek Het oneindige verhaal van de Duitse schrijver Michael Ende. In dit met een Gouden Griffel bekroonde kinderboek uit 1979, dat inmiddels een cultstatus heeft bereikt en in 25 talen is vertaald, wordt het jongetje Bastiaan gegrepen door het verhaal van de Kleine keizerin in het land Fantásië, waarna Bastiaan zelf onderdeel wordt van het verhaal. Jaap Baarsma uit Zwolle weet dat Jaap van der Meij erg onder de indruk was van het boek.
De Kleine keizerin is eigendom van de familie Baarsma en was in 2017 te zien op een expositie over Jaap van der Meij in Museum Sorgdrager. De gemeente Ameland gaf de nabestaanden van de in 1991 overleden Geert Baarsma en zijn in 2016 gestorven weduwe Dieuwke Aagje Brouwer toestemming het plastiek als monument te plaatsen op het graf van hun ouders. Dat gebeurde in december 2017. Het staat aan de zuidkant van de begraafplaats, naast de kerk.
Is er meer Amelander werk van Jaap van der Meij?
Jaap van der Meij kwam in zijn studietijd veel op Ameland. Hij tekende er dorpsgezichten, vooral in de omgeving van Hollum. Enkele daarvan staan op deze pagina. Collectie Ameland wil graag weten of er nog meer 'Amelander' werk van Van der Meij is.
